Wat is regeneratieve landbouw?
In de afgelopen vijftig jaar heeft de landbouw buitengewone vooruitgang geboekt op het gebied van opbrengst en efficiëntie. Deze revolutie, aangedreven door kunstmest, pesticiden, irrigatie en verbeterde gewasvariëteiten, heeft bijgedragen aan de voeding van miljarden mensen. Maar diezelfde praktijken hebben veel landbouwsystemen uitgeput. Bodems zijn aangetast, de biodiversiteit is uitgehold en de kosten voor het op peil houden van de opbrengsten stijgen.
Regeneratieve landbouw (RegenAg) is ontstaan als antwoord op deze uitdaging. Het is meer dan alleen ‘duurzame’ landbouw. Terwijl duurzaamheid vaak het behoud van de huidige systemen impliceert, gaat regeneratieve landbouw een stap verder: het streven naar herstel en verbetering van ecosystemen. Maar het is ook een pragmatische benadering, waarbij de nadruk ligt op het behoud of de verhoging van de productiviteit.

Een resultaatgerichte aanpak
In tegenstelling tot biologische landbouw, die wordt gekenmerkt door beperkingen op inputs (geen synthetische meststoffen, pesticiden of GGO's), wordt RegenAg gekenmerkt door zijn resultaten. Het doel is om een gezonde bodem te creëren, de biodiversiteit te verbeteren, koolstof op te slaan en het watergebruik efficiënter te maken – en dat alles terwijl de landbouwbedrijven winstgevend en productief blijven. Deze flexibiliteit opent de deur naar een breed scala aan praktijken en innovaties. Boeren en AgTech-leveranciers kunnen experimenteren met verschillende benaderingen, zolang ze maar de belangrijkste resultaten behalen. De World Business Council for Sustainable Development noemt RegenAg bijvoorbeeld “een resultaatgericht voedselproductiesysteem dat de gezondheid van de bodem bevordert en herstelt, het klimaat, de watervoorraden en de biodiversiteit beschermt en de productiviteit en winstgevendheid van boerderijen verbetert”.De vijf kernprincipes
Hoewel regeneratieve landbouw er voor elke boerderij anders uit kan zien, worden bepaalde principes algemeen erkend als de basis ervan. Groundswell, een toonaangevende RegenAg-gemeenschap en -festival, beschrijft ze als volgt:
- Verstoor de bodem niet – beperk het ploegen tot een minimum en vermijd praktijken die de biologie en structuur van de bodem beschadigen
- Houd de bodem bedekt – bescherm tegen erosie en extreme weersomstandigheden met bodembedekkers of gewasresten
- Houd levende wortels in de bodem – wortelsystemen voeden micro-organismen en stabiliseren het bodemecosysteem
- Teel een diversiteit aan gewassen – gebruik vruchtwisseling, gemengde teelt of bodembedekkers om de veerkracht van de bodem en de weerstand tegen ongedierte te ondersteunen
- Integreer grazende dieren – beheerde veeteelt draagt bij aan de nutriëntencyclus en bodemregeneratie.
Deze praktijken klinken misschien eenvoudig, maar samen vormen ze de basis voor een gezondere bodem – en een gezonde bodem is de sleutel tot veerkrachtige, productieve landbouwsystemen.
Waarom hebben we regeneratieve landbouw nodig?
De landbouw is momenteel verantwoordelijk voor ongeveer 25% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en verbruikt 70% van het zoetwaterverbruik. Niet-duurzame praktijken vormen een bedreiging voor de voedselzekerheid op lange termijn, en niet alleen voor de gezondheid van het milieu. Monoculturen die worden geteeld voor een hoge opbrengst, zijn vaak niet weerbaar, waardoor ze afhankelijk zijn van grote hoeveelheden meststoffen en pesticiden en kwetsbaar zijn voor klimaatstress.
Door over te stappen op praktijken die de bodembiologie en de gezondheid van ecosystemen verbeteren, biedt RegenAg een manier om milieuschade te verminderen, opbrengsten te stabiliseren en landbouwrisico's te verlagen.
Belangstelling vanuit de sector
RegenAg krijgt steeds meer aandacht in de hele waardeketen van de landbouw. Voedingsbedrijven onderzoeken regeneratieve inkoop als onderdeel van hun klimaatstrategieën. AgTech-bedrijven investeren in biostimulanten, biologische middelen en precisiegereedschappen die regeneratieve resultaten ondersteunen. En grote financiële spelers beginnen programma's te steunen die boeren helpen bij de transitie. Er liggen uitdagingen in het verschiet. Maar er is ook beweging.
Waarom is Incotec hierin geïnteresseerd? Hoewel we erkennen dat veel van de veranderingen door RegenAg zullen worden aangestuurd door betere landbouwpraktijken, zijn we er sterk van overtuigd dat innovaties zoals biologische middelen en biostimulanten, en nieuwe, gerichte formuleringen van sprays en zaadbehandelingen een sleutelrol zullen spelen bij het mogelijk maken van deze transitie. We bespreken enkele van deze spannende innovaties in detail in onze whitepaper ‘Regeneratieve landbouw: hoe natuurlijke ecosystemen te verbeteren en opbrengsten te verhogen’.
Regenerative Agriculture: How to improve natural ecosystems and increase yields
